Xe tay ga là dòng xe thời thượng, đẳng cấp, tôn vinh địa vị của chủ nhân sở hữu và là dòng xe di chuyển mượt mà trên mọi cung đường. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, ít ai quan tâm đến việc tại sao xe có khả năng điều chỉnh tốc độ dễ dàng theo ý muốn của con người, đó chính là nhờ vào bộ hộp số. Nguyên lý hoạt động của hộp số xe tay ga khác hẳn so với các dòng xe số bởi khả năng hoạt động hoàn toàn tự động. Cùng Hoasi-elumen tham khảo chi tiết về cách hoạt đông trong bài viết dưới đây.
Hộp số xe tay ga hay còn được gọi là hộp biến tốc vô cấp, sản phẩm được thiết kế dành riêng cho các dòng xe tay ga hiện nay. Chức năng của hộp số là có thể thay đổi công suất sản sinh ở động cơ đốt trong, giúp cho xe tay ga có thể thay đổi, điều chỉnh tốc độ tối ưu nhất. Đồng thời cũng nhờ vào bộ phận này mà xe có thể sử dụng nhiên liệu một cách hiệu quả nhất. Với tính năng hoàn toàn tự động, hộp số xe ga có thể tự động điều chỉnh biến tốc dễ dàng, giúp cho xe hoạt động mạnh mẽ, êm ái trên suốt hành trình di chuyển mà không cần phải sang số, đảm bảo được lựa kéo phù hợp.
Cấu tạo của hộp số xe tay ga khá đơn giản gồm có 3 bộ phận chủ yếu là puli sơ cấp, puli thứ cấp và dây curoa dẫn động.
Trong 3 bộ phận kể trên thì puli sơ cấp và puli thứ cấp là hai bộ phận được xem là cực kỳ quan trọng trong bộ hộp số. Mỗi puli là mỗi bộ phận được tạo bởi từ hai khối hình nón có góc nghiêng khoảng 20 độ, chúng được đặt đối diện với nhau. Dây đai được thiết kế hình chữ V, chất liệu từ cao su giúp chịu được ma sát và tránh trường hợp bị trượt khỏi rãnh khi xe vận hành ở tốc độ quá nhanh. Dây được đặt vào rãnh ở giữa của hai khối hình nón này.
Nguyên lý hoạt động của hộp số xe tay ga là tự động điều chỉnh biến tốc dựa vào tốc độ cùng độ đốt cháy của nhiên liệu. Theo đó, mỗi chế độ sẽ có nguyên lý hoạt động không giống nhau, cụ thể như sau:
Chế độ garanty là chế độ cầm chừng, tốc độ của động cơ lúc này vẫn còn thấp, lực kéo và chuyển động được truyền từ trục khuỷu qua puli sơ cấp và dây đai V đến puli thứ cấp, sau đó đến cum bố ba càng. Lực ly tâm của bộ ma sát vẫn còn nhỏ và chưa thể thắng được lực của lò xo, vì thế các ma sát má sẽ không thể tiếp xúc được với vỏ nồi ly hợp, đồng nghĩa với việc lực chưa thể truyền tới bánh sau, do đó xe sẽ không chuyển động được.
Động cơ tăng tốc lên, lực ly tâm của cụm ma sát lúc này đã đủ lớn, có thể thắng được lực kéo của lò xo. Các má ma sát lúc này đã văng ra, tiếp xúc với bộ nồi li hợp, nhờ vào lực ma sát này mà lực kéo và chuyển động sẽ được truyền qua bộ bánh răng làm giảm tốc bánh sau khiến cho xe chuyển động chậm. Lúc này, dây đai V nằm ở vị trí trong cùng của puli sơ cấp, nằm ngoài puli thứ cấp, tỉ số truyền động lớn nên lực kéo bánh sau đã đủ lớn để xe bắt đầu tăng tốc, thoát khỏi trạng thái dừng.
Khi động cơ ở mức tốc độ trung bình, nguyên lý hoạt động của hộp số xe tay ga sẽ được điều chỉnh để phù hợp với tốc độ động cơ. Lực li tâm ngày càng lớn hơn, các con lăn ở bộ puli sơ cấp sẽ văng ra, ép má puli tiến về má puli cố định và đẩy dây đai ra xa tâm hơn. Độ dài dây đai lúc này vẫn giữ nguyên, ở phía puli thứ cấp thì dây đai di chuyển gần tâm cho đến khi cân bằng với lực lò xo nén ở puli thứ cấp. Tỉ số truyền động trên bộ truyền giảm dần, tốc độ của puli thứ cấp bắt đầu tăng lên sẽ làm xe di chuyển với tốc độ nhanh hơn.
Tốc độ động cơ tăng cao khiến cho lực li tâm cũng mạnh lên, các con lăn văng xa tâm ép má puli sơ cấp di động tiến gần hơn má puli sơ cấp cố định. Lúc này, đường kính tiếp xúc của puli sơ cấp với dây đai là lớn nhất, puli thứ cấp lại có đường kính nhỏ nhất. Tỉ số truyền động tại bộ truyền đạt giá trị nhỏ nhất, tốc độ ở puli thứ cấp lại tăng lên cao nhất giúp xe chuyển động ở tốc độ cao nhất.
Xe leo dốc, tăng tốc đột ngột hay có tải nặng sẽ khiến bánh sau bị tác động rất lớn. Puli thứ cấp chậm lại theo tốc độ bánh sau, nếu tăng ga thì đồng nghĩa với lực momen tác động lên má của puli thứ cấp di động cũng tăng theo. Dưới tác động của lò xo nén làm cho puli thứ cấp di động trượt theo rãnh, hướng đến puli thứ cấp cố định, dây đai V bị đẩy ra xa tâm. Còn ở phía puli sơ cấp, dây đai lại tiến vào gần tâm hơn, tỷ số truyền động tăng, xe tải năng và leo dốc dễ dàng hơn.
Sử dụng đúng cách là giải pháp để bảo quản hộp số xe tay ga bền bỉ hơn trong suốt quá trình sử dụng. Để làm được điều này, người dùng cần chú ý đến các vấn đề sau:
Nhiều người có thói quen tăng ga đột ngột khi lái xe, nhất là ở những tầng lớp trẻ, việc tăng ga, rồ ra xảy ra rất nhiều bởi họ chưa ý thức được hậu quả xảy ra. Việc tăng gay bất ngờ sẽ khiến cho xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn, bên cạnh đó còn giảm tuổi thọ của bộ hộp số và còn bị tiêu tốn điện của binh acquy xe. Nhiệt lượng sinh ra do quá trình trượt đai sẽ làm cho dây đai nhanh chóng bị chai cứng, gây hỏng hộp số. Vì thế cần hạn chế tình trạng tăng ga, rồ ra bất ngờ để bảo vệ hộp số.
Xe chịu quá nhiều trọng tải nặng khiến cho bánh sau phải làm việc hết công suất, hiện tượng trượt đai có thể xảy ra nhiều hơn, sinh ra nhiều nhiệt hơn, đai làm việc quá sức sẽ nhanh bị nhão. Ngoài ra di chuyển xe với tốc độ cao cũng làm cho dây đai của hộp số tay ga mau bị lão hóa, nhanh chóng hỏng hóc.
Kẻ thù số 1 cần tránh xa để bảo quản hộp số xe tay ga bền bỉ chính là nước và chất bôi trơn. Vì hệ thống dẫn dẫn động đai có nguyên lý hoạt động dựa trên khả năng bám vào bề mặt do ma sát, một khi chúng ta để nước bám vào bộ truyền động sẽ khiến cho dây đai V giảm khả năng bám dính, điều này cũng khiến xe bị mất khả năng gia tốc hơn.
Hiểu được tính năng và vai trò quan trọng của hộp số tay ga, chắc chắn rằng bất cứ người dùng của dòng xe nào cũng không thể chối từ việc lựa chọn một sản phẩm chất lượng cho xế yêu của mình. Hy vọng với những thông tin trên đây đã giúp bạn gỡ bỏ được thắc mắc hộp số xe tay ga hoạt động như thế nào, làm sao để giữ cho hộp số được hoạt động mượt mà và bền bỉ nhất rồi đúng không? Lời khuyên dành cho bạn là hãy “chọn mặt gửi vàng” ở địa chỉ cung cấp phụ tùng xe tay ga uy tín khi có nhu cầu mua sản phẩm để nhận được giá thành tốt và chế độ hậu mãi tốt nhất.